Дэлхийн улс орнуудын улс төр, эдийн засгийн тогтвортой байдлын үндэс нь эдийн засгийн баталгаа, төсвийн хүрэлцээ гэнэ. Ийм ч учраас улс орнууд гадаад орон, олон улсын байгууллага, сан, хөрөнгө оруулагчдаас зээл авч төсвөө нөхөн санхүүгийн боломжоо сайжруулж, улс орныхоо нөөцийг арвижуулдаг. Гэхдээ  энэ нь эдийн засгийн хямрал болох эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг муу талтай.
Өрийн хэмжээ гэдэг нь  өр, Дотоодын нийт бүтээгдхүүнтэй харьцах харьцаа гэсэн үг. Олон улс орны өр хэдэн арван жилээр он дамжиж өссөөр байгаа. Улс орнуудын гадаад өр 2007-2008 оны дэлхийн хямралын үеэс өсч эхэлсэн. Гэхдээ 2015 онд дэлхийн улс орнуудын гадаад өр бүр дээд хэмжээндээ хүрсэн гэж болно.

Сүүлийн үед Грекийн гадаад өр эрчимтэй өсч олны, эдинй засагчид, судлаачдын анхаарлыг зүй ёсоор татаж байна. Тус улсын засгийн газар эдийн засгаа сэргээхийн тулд шинэ шинэ зээл авсаар улсын нь гадаад өр нэмэгдсээр байгаа.
“Hyser” сэтгүүл Дотоодын нийт бүтээгдхүүнд харьцах гадаад өрөөрөө дэлхийн улс орнуудыг тэргүүлж байгаа улсуудыг  нэрлэсэн байна.

Исландын гадаад өр нь ДНБ-нийхээ 90,2 хувьтай тэнцэж байгаа нь аюулын түвшинд хүрээд байна гэж болно. 2007 оны дэлхийн эдийн засгийн хямрал болох хүртэл энэ орны гадаад өр ДНБ-нийхээ 27 хувьтай тэнцэж байсан юм шүү дээ.

Дараагийн улс нь Барбадос мөн л аюулын түвшинд буюу ДНБ-ний нь 92 хувьтай тэцсэн өртэй. Найман жилийн өмнөөс эрх баригчид нь хямралыг гэтлэн давах арга хэмжээ авч эхэлсэн ч энэ нь үр дүнгээ өгөхгүй өр нь нэмэгдсээр байгаа.

Дэлхийн өндөр хөгжилтэй орнуудын нэг Францын гадаад өр нь ДНБ-нийхээ  93,9 хувьтай тэнцэж байна. Эндээс үзэхэд энэ улсын эдийн засаг жигд бус л хөгжиж байна гэсэн үг.

Испанийн гадаад өрийн хэмжээ ДНБ-ийхээ 93,9 хувийг бас даваад байгаа. Хөдөлмөрийн зах зээлдээ зөв шинэтгэл хийсний үрээр тус улсын эдийн засаг сайжрах замдаа орж байгаа гэж санхүүгийн зах зээлийн үнэлгээ шинжилгээ хийдэг S&P агентлаг үзэж байгаа юм.

Кабо-Вердегийн бүгд найрамдах улсын гадаад өр нь ДНБ-ийхээ 95 хувьтай тэнцэж байна. Байгалийн нөөц баялаг хангалтгүй энэ улс гадаадаас авдаг бүтээгдхүүнийхээ 92 хувьд нь хүнс авч байна.

Гадаад өр нь ДНБ-тэйгээ тэнцэхэд хүрч байгаа орны нэг бол Бельги. Эдний өр ДНБ-ийхээ 99,8 хувьтай тэнцэж байна. Хэдийгээр энэ улс Европын холбоонд багтдаг ч гэсэн хамгийн их асуудалтай улсад ороод байгаа нь энэ. Эрх баригчид нь шинэ шинэ шинэчлэл хийсээр байгаа ч өрөө багасгаж чадахгүй л байна.

Дэлхийн хамгийн баян орон Сингапур гэхэд мөн л гадаад өрөндөө  дарагдаад байгаа. Эдний өр ДНБ-ээсээ даваад 103,8 хувьтай тэнцэж байна. Эрх баригчид нь эдийн засгаа сэргээх шинэ арга зам хайж байгаа.

Дэлхийд тэргүүлж, нэг үгээр хэлэхэд дэлхийн бөмбөрцөг дээр өөрийн дүрмээ тулгадаг гэж болох АНУ ч гэсэн гадаад өрөндөө дарагдсан гэж болно. АНУ-ын гадаад өр ДНБ-ээс нь даваад  104,5 хувьтай тэнцэж байна. АНУ-ын эрх баригчид улс орныхоо эдийн засгийг өссөөр байгаа, гадаад өр долларт аюул учруулахгүй гэдэг ч баримт өөр байгаа нь энэ. АНУ-ын гадаад өр нийт 19,75 их наяд доллар.
 
Гимлайн нуруунд Энэтхэг, Хятадын хооронд байх  Бутан гэж нэг жижиг улс ДНБ-ээсээ 10,7 хувь давсан гадаад өртэй. Байгалийн байршил таагүй, эдийн засаг нь гадаад орнуудаас, ялангуяа Энэтхэгээс  хараат энэ улс хөрш орон, хөрөнгө оруулагчдаас мөнгө гуйхгүйгээр хөгжинө гэдэг хэцүү.

Киприйн хувьд мөн л ялгаагүй Грекийн эдийн засагтай нягт холбоотой. Ийм болохоор 2010 оны хямралын дараа гэхэд эдний гадаад өр ДНБ-ий нь 112 хувьд хүрсэн.

Ирландын бүгд найрамдах улсын гадаад өр ДНБ-ний нь 112,8 хувьтай тэнцэж байна. Сүүлийн хоёр жил зээлийн хөтөлбөр хэрэгжүүлэхгүй байгаа ч өмнөх өрнөөсөө салж чадахгүй, гэхдээ яахав өр нь хорогдож байгаа.

Португал улс гадаадаас зээл авахаа бүр 2014 онд зогсоосон. 2007 оноос хойш эдний гадаад өр 7,8 хувиар багассан ч өнөөдөр энэ улсын нийт өр ДНБ-ий нь 128,8 хувьтай тэнцэж байгаа.

Европын холбооны гишүүн Италийн өр ДНБ-ээс нь 32,5 хувь даваад байна. Үүгээрээ Европын холбоон дотроо хамгийн их өртэй улсуудын жагсаалтад хоёрдугаарт орж байгаа юм.

Ямайкийн гадаад өр ДНБ-ий нь 138,9 хувьтай тэнцэж байгаа ч байдал сайжрахгүй байна. Энэ улсад гэмт хэрэг, ажилгүйдэл, авлига хэт газар авсан нь улсынхаа хөгжлийг доошоо чангаасаар байна.

Ливаны гадаад өр ДНБ-ийн нь 139,7 хувь  болсноор хамгийн их өртэй орнуудын жагсаалтын гуравдугаар бичигдэж байна. Хэдэн жилийн өмнө энэ улсад аялал жуулчлал ид цэцэглэж байсан ч Сиритэй дайн хийснээр эдийн засгийг нь тогтворгүй болгочихсон. Улмаар төсөв нь хомсдож хямрал нүүрлэсэн улс.

Хамгийн их өртэй улсуудын жагсаалтын хоёрдугаарт өмнө дурдсан Грек улс орж байна. Эдний гадаад өр ДНБ-ий нь 173,8 хувьтай тэнцүү буюу 320 тэрбум евро болж байгаа юм.

Хамгийн их өртэй орон бол хамгийн өндөр хөгжилтэй гэдэг Япон улс. Арлын энэ орны гадаад өр 12,2 их наяд доллар болж  ДНБ-ээсээ1,5 дахин их буюу 243,2 хувьтай нь тэнцэж байна. Тус улсын эдийн засаг аажмаар өсч байгаа болохоор гадаад өр нь яст мэлхийн хурдаар багасч байна гэж болно. Япончууд өөрсдөө нэг ч доллар хэрэглэхгүйгээр чардайтал зүтгээд олсон бүхнээ өрөө төлөхөд зориулаад байхад хоёр жил хагасын дараа өргүй болно гэсэн үг.