Б.БАДРАЛ
“Улаанбаатар төмөр зам”-ын 50 хувийг эзэмшдэг Оросын төмөр зам буюу РЖД компани нь Монголын хувьд стратегийн ач холбогдолтой гадаадын компаниудын нэг. Ялангуяа, Монгол Улсыг Хятад Европыг холбосон гол гүүр болгох тухай яригдаж байгаа үед ачаа тээвэрлэлттэй холбоотойгоор “РЖД”-ийн гаргасан шийдвэр болгон Монголын хувьд чухал болж таараад байгаа.
Хамгийн сүүлд гэхэд л “РЖД” компани нь ачаа тээвэрлэгчидтэй “take-or-pay” гэсэн зарчмаар гэрээ байгуулж байх тогтолцоог нэвтрүүлэх саналыг Засгийн газартаа өргөн барьсан тухай мэдээ ирлээ. Энэ зарчмыг мөрдөж эхэлбэл Монголоор дамжин Орос, цаашлаад Европ руу ачаа тээвэрлэх сонирхолтой байгаа компаниуд нь тээвэрлэх ачааны хэмжээг урьдчилан мэдэгдээд, энэ хэмжээний барааг тээвэрлэсэн үгүйгээс үл хамаараад бүрэн төлбөр хийж байх ёстой болох юм.
Энэхүү саналыг Оросын Засгийн газар зөвшөөрвөл дагаад 50 хувийг нь эзэмшдэг УБТЗ-ын ачаа тээвэрлэлтийн нөхцөлд ямар өөрчлөлт гарахыг тааж хэлэхэд хэцүү болно.
Монголын төмөр замаар дамжин Орос хүрч, цаашаа Европыг чиглэсэн ачаа тээвэр жил ирэх тусам нэмэгдэнэ гэж ярьж байгаа ч бодит байдал дээр Хятадын компаниуд нь Казахстаны төмөр зам, далайн тээврийг чухалчилж байгаа билээ. Хэрэв “РЖД” “take-or-pay” зарчмыг нэвтрүүлж, түүнийг нь УБТЗ дагавал Монголоор дамжин өнгөрдөг ачааны хэмжээ эрс багасч магадгүй нь.
