Боб Грейнжер хоёр цагийн турш сав суулга эгнүүлсэн
лангууны доор явган суусны эцэст хөл нь ирвэгнэж эхлэхийг мэдрэв. Мань эр бага
зэрэг холхиж байрлалаа солих гээд хөдөлтөл гольфийн хүнд цохиур тар няр хийсээр
өвдгөн дээрээс нь газар унаж орхилоо.
Жейн:
-Чшш гэж шивнэлээ. Жейн болохоор төмөр бороохойг
алдахааргүй сайн атгажээ.
-Тэр муу ч орж ирэхгүй л байх даа гэж Боб хэлэв.
Жейн түнэр харанхуй руу нүд салгалгүй ширтсэн
чигтээ:
-Хонгор минь, чимээгүй л дээ гэж ахиад шивнэлээ.
Хулгайч орж ирэх янз ер нь алга. Гэхдээ тэр муу
хулгайч хоёр долоо хоногийн турш шөнө болгон айлчилж хөргөгч, цахилгаан
үүсгүүр, агааржуулагч энэ тэрийг тун ч ер бусын байдлаар хулгайлсаар өнөөдрийг
хүрсэн. Яагаад ер бусын бэ гэхээр тэр хулгайч цоож цуурга эвдэхгүй, цонхны
шилийг зүсэхгүйн дээр хөлийн мөр огт үлдээдэггүй. Тэгсэн атлаа л гайхамшигтай
аргаар дэлгүүрт нь нэвтрээд гарах болгондоо энэ хоёрын өмчийг гамгүй цөлмөөд
байгаа.
-Бид хоёрын арга ч бүтэхгүй л байх даа гэж Боб
шивнэв.-Хоёр гурван зуун фунтын жинтэй цахилгаан үүсгүүрийг үүрээд явчихаж
байгаа хүн чинь яаж ч бодсон бид...
Жейн:
-Зүгээрээ, дөнгөнө гэж итгэлтэй нь аргагүй
хариулав. Жейн цагтаа энэ итгэлийнхээ хүчинд эмэгтэйчүүдийн явган цэргийн
моторжуулсан ангийн ахлах түрүүч цол авч байсан бүсгүй билээ.- Тэгээд ч энэ муу
хулгайчаас болоод бид хоёрын хурим хойшлоод байгаа болохоор яаж ийж байгаад
аргалахаас өөр аргагүй.
Боб толгой дохив. Армид алба хаахдаа цуглуулсан
мөнгөөрөө Жейнис тэр хоёр төрөлх жижигхэн хотдоо дэлгүүр нээж, гайгүй мөнгөтэй
болоод ирэхээрээ хуримаа хийх санаатай байсан юм. Гэтэл одоо ингээд хөргөгч,
агааржуулагч энэ тэр нь алга болоод эхэлсэн болохоор...
Жейнис:
-Нэг чимээ гарах шиг боллоо гэж хэлээд бороохойгоо
бүр сайн атга авав.
Дэлгүүрийн хаа нэгтээ чүү чамай сонсогдох чимээ
гарч байлаа. Мань хоёр хоёул амьсгаагаа дарав. Тун удалгүй хулдаасан дээгүүр
яваа хүний битүүхэн алхах чимээ гарах нь тэр.
Жейнис:
-Тэнхимийн голд хүрэхээр нь гэрлээ асаагаарай гэж
шивнэв.
Ингэж байтал харанхуй танхимын голд нэг тийм хар
толбо тодрохыг хоёул олж харлаа. Боб ч гэрлээ асаагаад “Бүү хөдөл!” гэж орилов.
Жейнис:
-Энэ чинь юу вэ гэж уулга алдахдаа бороохойгоо
золтой л алдчихсангүй. Боб эргэж хараад тэр даруй татганан амаа ангалзуулав..
Гурван метр шахам өндөртэй аварга амьтан мань
хоёрын өмнө зогсож байх нь тэр. Духан дээр нь яалт ч үгүй хоёр жижиг эвэр
товойж, нуруун дээр нь хоёр жижиг далавч дэрвэж байлаа. Тэр амьтан энэтхэгт
хийсэн бололтой зузаан даавуугаар хийсэн хүлхэгэр өмд, цээжин дээрээ “Чөтгөрийн
хаан Иблисийн нэрэмжит политехникийн сургууль” гэсэн цусан улаан бичигтэй спорт
загварын хүзүүтэй носоон цамцтай. Аймшигтай том хөлөндөө бугын арьсан нармийсан
цагаан гутал өшиглөж, цайвар үсээ спорт загвараар засуулсан харагдана.
Нөгөө амьтан Боб Жейнис хоёрыг олж хараад:
-Хараал ид гэж гэж бувтнав. –Коллежид үл үзэгдэх
эрдмийн хичээлд суусан нь дээр байсан гэж мэдээд байсан юм аа.
Ингэж хэлчихээд нөгөө амьтан элгээ тэвэрч байгаад
хацраа төвийлгэн үлээлээ. Тэр даруй хөл нь алга болох нь тэр. Аварга амьтан
хамаг хүчээрээ үргэлжлүүлэн үлээхэд гэдэс нь алга болсон ч цаашаа гацчихлаа.
-Тээр ингээд чаддаггүй юм аа гэж нөгөө амьтан
гэмшсэн байртай хэлээд агаараа хүчтэй гаргав.Тэр даруй хөл, гэдэс нь буцаад
гараад ирлээ. –Нэг л эв дутаад байгаа юм. Хараал ид гэж.
Жейнис метр хагас өндөртэй биеэ хамаг байдгаар нь
цэхлэн айдас төрүүлмээр байдалтай зогсоод:
-Чамд юу хэрэгтэй юм гэж асуулаа.
-Юу хэрэгтэй юм бэ гэж үү? За байз юу билээ дээ.
Нээрээ тийм, сэнс.
Ингэж хэлчихээд нөгөө амьтан цааш алхалж очоод их
том сэрүүцүүлэгч сэнсийг шалнаас сэв хийтэл өргөв.
Боб:
-Байзаарай хөөе гэж хашгирав. Тэгээд гольфийн
цохиураа далайсан чигтээ үлэмж биет рүү ойртон очив. Жейнис араас нь толгойгоо
цухуйлган харна. –Чи наадахаа аваад хаа хүрэх нь вэ?
-Алериан хааныд очно гэж аварга биет хариулав. –Цаадах
чинь сэрүүцүүлэгч сэнстэй болохыг үнэхээр их хүссэн юм байхгүй юу.
-Аан за за, үнэхээр их хүссэн юм уу, тийм үү гэж
Жейнис заналтай хэлэв.-Одоохон наад сэнс буцааж тавь.
Жейнис бороохойгоо далайлаа.
Залуу үлэмж биет хариуд нь далавчаа тэвдсэн байртай
татвагнуулан байж:
-Тэгээд би өөр яах юм бэ гэж учирлалаа. –Наадахыг
чинь хаан хүссэн юм шүү дээ.
-Хохь чинь шүү гэж Жейн шүд зуун сүрдүүлэв.
Жейнис хэдий намхан нуруутай ч армид алба хааж
байхдаа жийпний мотор засч байсан шөрмөслөг бүсгүй юм. Тэгээд аварга биетийг
бороохойгоороо байлгаад авах нь тэр. Цайвар үс нь хэдэн тийшээ арзайн
шидэгдлээ.
-Ээ гэж Жейнис уулга алдав.
Бороохой хачин амьтны толгойг цохин буцан ойхдоо
бүсгүйг золтой ч унагачихсангүй. Тэр даруй Боб аварга биетийн хавиргыг хугалах санаатай
цохиураараа савах нь тэр.
Гэтэл цохиур аварга биетийн нэвт гарч, буцаад
ойхдоо мултраад уначихав. Үлэмж биет:
-Ферра нарт биеийн хүч үйлчилдэггүй юм аа гэж
уучлалт гуйсан аясаар мэдэгдлээ.
Боб:
-Юунд гэнэ ээ? гэж лавлав.
-Ферра нарт л байхгүй юу. Бид ч бирдүүдийн цусан
төрөл, эхийн талаасаа тийрэнгийн садан юм шүү дээ гэж хэлчихээд аварга биет
сэнсийг лут том сарвуугаараа атгасан чигтээ тэнхимийн төвийг чиглэн явлаа. –За
ингээд би ч ...
Жейнис гайхсандаа амаа ангайчихаж.
-Энэ чинь чөтгөр юм уу?
Мань Жейнисийг бага байхад аав ээж хоёр нь хий
үзэгдэл, чөтгөр шулмын тухай үлгэр сонсохыг нь хориглодог байсан болохоор эрүүл
саруул сэтгэлгээтэй, материалист үзэлтэй бүсгүй болж өссөн билээ. Тэрээр ямар ч
төхөөрөмжийг тун чадварлаг засдаг байсан болохоор хамтарсан бизнест засварыг
хариуцсан байсан юм. Засвараас илүү хачин гайхалтай юм болгоныг мань бүсгүй
Бобд даатгадаг.
Берроуз, “Номин эрдэнэ хотын илбэчин” зэргийг
замбараагүй уншиж хүмүүжсэн Боб харин харж байгаа зүйлдээ илүү хурдан итгэжээ.
-Та тэгвэл өөрийгөө “Мянга нэгэн шөнийн үлгэр”-ээс
гарч ирсэн гэж хэлэх гээд байна уу? гэж тэрээр асуув.
Ферра:
-Хаанаас даа гэж хэлээд ярвайв.-Арабын бирдүүд
чинь манай эцгийн талын хамаатнууд байхгүй. Бүх чөтгөрүүд хоорондоо төрөл
садангийн холбоотой. Харин би бол феррагийн удмын ферра байхгүй юу.
-Тэгвэл цахилгаан үүсгүүр, хөргөгч, агааржуулагч
танд ямар хэрэг болсныг хэлж болгооно уу гэж Боб зочноосоо эелдгээр лавлав.
-Бололгүй яахав, дуртайяа хэлье гэж Ферра
хариулаад сэнсийг шалан дээр тавьлаа.
Агаар дээрээс нэг хий юм хайж гараа хөдөлгөж
байснаа хайсан юм олоод, оргүй хоосон зүйл дээр тухлан суух нь тэр. Дараа нь
хөлөө завилж байгаад нэг гутлынхаа үдээсийг чангалаад авав.
-Гурван долоо хоногийн өмнө би Чөтгөрийн хаан
Иблисийн нэрэмжит политехникийн коллежийг дүүргэсэн юм байхгүй юу гэсээр мань
ферра түүхээ хүүрнэж эхэллээ.-Тэгээд яах вэ, тэр даруй л иргэний хэрэг
хариуцсан төрийн албанд орох хүсэлтээ гаргасан. Манайхан чинь эрт дээр үеэс
эхлээд удмаараа төрийн албан хаагч хийсээр ирсэн түүхтэй юм аа. Тэгээд минийхтэй
адил хүсэлт түм бум байсан болохоор би...
-Иргэний хэрэг хариуцсан төрийн алба ий? гэж Боб
лавлав.
-Харин тийм. Бүгд л төрийн албанд зүтгэдэг.
Алладины шидэт дэнлүүний бирд чинь хүртэл засгийн газрын албан тушаалтан байсан
юм шүү. Тэгээд тусгай сорилт давах хэрэгтэй байдаг юм. Ямар сорилт гэхэээр...
-Тэр яах вэ гэж Боб залруулав.
-Тэгээд яасан бэ гэхээр... Та хоёр энэ тухай өөр
хэнд ч хэлэхгүй гэж амлацгаа. Би арын хаалгаар ажилд орчихсон юм аа гэж хэлээд
зочин улас хийхэд, хацар нь улбар шар өнгөтэй болчихов.- Тамын зөвлөлийн гишүүн
хийдэг аав маань хамаг байдаг нэр нөлөөгөө ашиглаад. Тэгээд намайг эрдмийн
зэрэгтэй 4000 ферраг давуулаад Хааны цомын феррагаар томилсон юм. Их нэр төртэй
ажил юм шүү дээ.
Бүгд хэсэг зуур дуугүй суусны дараа ферра яриагаа
үргэлжлүүлэв.
-Яг үнэнийг хэлэхэд би хангалттай бэлтгэлтэй
байгаагүй юм гэж мань ферра гунигтай хэлэв.-Цомын ферра нь дэв чөтгөр судлалын
бүх салбарт гаргууд байх ёстой юм. Гэтэл би дөнгөж сургууль төгссөн, төгсөх
төгсөхдөө тааруухан дүнтэй төгссөн ферра байдаг. Гэхдээ мэдээж би өөрийгөө юуг
л бол юуг чадна гэж бодож байсан.
Ферра хэсэг зуур дуугаа хураагаад агаар дээрх
судлаа засаад авав. Тэгснээ
-За за ийм юм ярьж та хоёрыг зовоогоод яах вэ
гэсээр сэхээ орж, агаар дээрээс үсрэн буугаад:-Та хоёроос дахин хүлцэл
өчье...гэж хэлээд шалан дээр тавьсан сэнсийг авав.
-Байзаарай гэж Жейнис хэллээ.-Тэгвэл тэр хаан чинь
яг манай сэнсийг аваад ир гэж тушаасан болж байна уу?
Ферра ахин улбар шар өнгөтэй болсноо:
-Яг ч бас биш л дээ гэв.
-Ингэхэд тэр хаан чинь баян уу? гэж Жейнис
сонирхов. Жейнис ямар ч байсан одоохондоо далд ертөнцийн энэ амьтантай хүнтэй
харьцаж байгаа юм шиг харьцахаар шийдсэн байлаа.
-Ер нь их баян хаан шүү.
-Тийм л юм бол авсан юмныхаа төлбөрийг яагаад
хийхгүй байгаа юм бэ гэж Жейнис лавлав.-Яагаад заавал хулгайн юм авах гээд
байгаа юм?
-Яахав дээ гэж ферра бувтнав.-Цаадахад чинь ийм юм
худалдаж авах газар байхгүй л байхгүй юу.
“Азийн нэг ядуу улс л юм байх даа” гэж Жейнис
бодоод:
-Цахилгаан барааг гадаадаас оруулж ирж болно шүү
дээ. Ямар ч компани дуртайяа нийлүүлнэ дээ гэж хэлэв.
-Тэгнэ гэдэг чинь бөөн ядаргаа гэж ферра шууд
хариултаас бултаад нэг гутлаараа нөгөө гутлаа оролдов. –Үл үзэгдэгч болж чаддаг
ч байсан болоосой.
-Шууд л үнэнээ хэлчих гээд Боб шалав.
-Тэгэж л их мэдэхийг хүсээд байгаа юм бол Алериан
хаантан та нарын хэлдгээр бол танай тооллын өмнөх хоёр мянган онд амьдардаг юм
байхгүй гэж ферра дүнсийн хариуллаа.
-Тэгвэл ийшээ яаж...
-Би бүгдийг тайлбарлая. Хүлээж бай л даа гэж залуу
ферра ууртай хэлээд хөлөрсөн алгаа цагаан цамцандаа арчаад авав.-Би Хааны цомын
феррагийн албан тушаалтай болсон гэж түрүүн хэлсэн шүү дээ. Хааныг эрдэнийн
чулуу, сайхан хүүхэн л хүсэх биз гэж бодож байсан юм. Энэ хоёрын аль нь ч
байсан би түвэггүй олоод өгчихөж чадна. Гэтэл хаанд эрдэнийн чулуу хангалттай
олон, сайхан хүүхнүүд яахаа ч мэдэхээ байтлаа олон байсан. Тэгээд надад юу гэж
тушаасан гэж бодно? “Ферра, миний ордон зундаа их халуун. Ордныг сэрүүцүүлдэг
нэг тийм юм хийгээдэх дээ” гэдэг байгаа.
Баларсан гэдгээ ч би шууд л ойлгосон. Ферра нар
зөвхөн тусгай семинар дээр л цаг агаар өөрчилж сурдаг юм. Би харин гүйлтээр
хичээллэхэд дэндүү их цагаа үрсэн бололтой. Тэгээд яахав байдалд орсон л доо.
Шууд л Ид шидийн их толь барьж аваад “Цаг агаар”
гэсэн нийтэлийг нь уншсан. Шившлэгүүд нь надад хэтэдсэн хүнд болж таарсан.
Тусламж хүсэх талаар бол бодоод ч хэрэгүй. Тусламж гуйх нь өөрийгөө ямар ч
чадваргүйг харуулсан хэрэг болно. Гэхдээ би хорьдугаар зуунд цаг агаарын
зохиомол зохицуулалт байдаг гэдгийг олж уншсан юм. Тэгээд нарийн жим дамжин явж
ирээдүй рүү нэвтрээд танай агааржуулагчдаас нэгийг авсан хэрэг. Дараа нь
болохоор хаантан хоол ундыг нь мууддаггүй болго гэхээр нь би эргэж ирээд
хөргөгч авсан. Тэгээд..
Энэ бүхний техникийн талыг илүү сонирхож байсан
Жейнис:
-Тэгээд чи бүгдийг нь цахилгаан үүсгүүрт холбосон уу
гэж асуув.
-Тэгсэн. Шившлэгэндээ муу байж болох ч техникийг
бол гадарлачихдаг л даа.
“Яалт ч үгүй үнэн яриад байна даа” гэж Боб бодов.
Нээрээ л манай тооллын өмнөх 2000 онд ордонд сэрүү татуулж чаддаг хүн гэж юу
байх билээ? Дэлхийн хамаг эрдэнэсийг амлаад ч агааржуулагчаас үлээх сэрүүн
агаар, хоол муутгадаггүй хөргөгчийг авч чадахгүй. Гэхдээ хаанахын дэв, чөтгөр
нь энэ юм бол гэсэн бодол Бобд амар заяа үзүүлэхгүй байв. Ассирийнхтай төсгүй
юм. Египетийнх биш гэдэг нь ойлгомжтой.
-Юу ч ойлгосонгүй гэж Жейнис гайхав.-Өнгөрсөн үед
гэсэн үү? Чи тэгээд цаг хугацааны аяллыг яриад байна уу?
Ферра:
-Яг зөв гээд жаахан хүүгийн биеэ тоосон
инээмслэглэлээр инээж -Коллежид байхдаа би цаг хугацааны аяллыг тусгайлан
судалж байсан юм гэв.
Боб харин энэ хооронд “Ацтекуудынх юм болов уу.
Гэхдээ арай л биш юм...” гэсээр бодлоо үргэлжлүүлж байв.
-За за тэгвэл чи өөр газар ханд л даа гэж Жейнис
зөвлөв. –Нийслэлийн том супермаркетаас хулгай хийж яагаад болохгүй гэж?
-Цаг хугацааны жим зөвхөн танай дэлгүүрт л
хүргэдэг юм аа гэж ферра тайлбарлав.
Ферра сэнсээ ахиад авав.
-Надад нээрээ их эвгүй байна л даа. Гэхдээ би
Алериан хаанд сайн алба хашиж чадахгүй бол ахиад өөр албан тушаалд сууж
чадахгүй болно. Миний нэр үүрд арчигдана.
Ингэж хэлчихээд мань ферра алга болох нь тэр.
Хагас цагийн дараа Боб Жейнис хоёр хорин дөрвөн
цаг ажилладаг кафений булангийн өрөөнд сууж байв. Хар кофе уунгаа, нам дуугаар
ярилцаж сууна.
Материалист үзэл нь ахиад сэргэчихсэн Жейнис:
-Ганц ч үгэнд нь итгэхгүй байна гэсээр байдгаараа
урлаж байв. –Чөтгөр, дэв ч гэх шиг! Ферра ч гэх шиг!
Хариуд нь Боб ядарсан байртай:
-Итгэхээс өөр аргагүй болж дээ. Чи хоёр нүдээрээ
харсан шүү дээ.
-Харсан болгондоо итгэх хэрэггүй гээд Жейнис бууж
өгсөнгүй. Гэвч тэр даруй алдагдсан бараа, үгүй болсон орлого, улам бүр хойшлох
хуримынхаа тухай санаад.-За яая гэхэв гэлээ. -Яанаа хонгор минь хоёулаа тэгээд
яах вэ?
-Ид шидтэй ид шидийн аргаар л тэмцэх хэрэгтэй гэж
Боб сургамжтай үг айлдав.-Цаадах чинь маргааш шөнө эргээд ирнэ. Тэгэхэд нь
харин яаж угтахаа харин ч нэг мэдчихье байз.
-Би ч бас тэгж бодож байна гэж Жейнис түүнийг
дэмжив. -Винчестэр түр зээлэх газар би мэднэ.
Боб толгой сэгсэрлээ.
-Сум цаадахаас чинь ойгоод яах ч үгүй, эсвэл
гэмтээхгүй нэвтэлж гараад байна. Бид хоёрт юу хэрэгтэй вэ гэхээр он цагийн
шалгуур давсан ид шидийн арга хэрэгтэй. Бузрыг бузраар.
-Яг ямар ид шид юм бэ гэж Жейнис асуув.
-Баталгаатай үр дүнд хүрэхийн тулд хоёулаа байдаг
бүх л ид шидийг хэрэглэнэ дээ хөө гэж Боб хариуллаа.-Цаадахыг чинь ямар гарал
үүсэлтэйг нь мэддэггүй харамсалтай юм. Хүссэн үр дүндээ хүрэхийн тулд ид шид
гэдэг чинь ...
-Ахиад кофе авах уу гэсээр хаанаас ч юм гэнэт
гараад ирсэн зөөгч яриаг нь тасалж орхилоо.
Хариуд нь Боб гэмшсэн байртай өөдөөс нь ширтэж,
Жейнис улайв.
-Хоёулаа эндээс явъя гэж Жейнис хэлэв. -Аягүй бол
нэг нь сонсчихвол хүмүүсийн элэг доог болж, хотоос зугтах юм болж магадгүй.
Маргааш орой нь мань хоёр дэлгүүртээ уулзацгаалаа.
Боб материал цуглуулан өдөржин номын санд суусан байлаа. Үүний үр дүнд хоёр
талд нь хааш яаш сараачсан бичигтэй 25 хуудас цаастай болжээ.
Дэлгүүрийн төмөр эдлэлийн тасгаас домкрат чирж
ирсэн Жейнис:
-Буутай байсан бол аятай байхгүй юу гэж санаа
алдлаа.
23.45-д ферра гарч ирэв.
-Сайн уу гэж тэр мэнд мэдлээ. –Танай цахилгаан ил
зуухнууд хаана байдаг юм бэ? Өвөл хэрэг болчихоор юм хаан хүсээд. Ил гал
гаргасаар байгаад залхчихсан гэнэ. Нэвт үлээгээд байгаа юм байх аа.
-Христийн нэрээр чамайг тонил гэж байна гэсээр Боб
сүрлэг ёслолоо эхлэн феррад загалмай үзүүлэв.
-Намайг өршөөгөөрэй гэж зочин нь ихэд эелдгээр
хэлэв. -Ферра нар христийн шашинтай ямар ч хамааралгүй юм шүү дээ.
Жагсаалтынх нь эхэнд Мисир нутаг байсан болохоор
Боб:
-Намтару ба Тиаматын нэрийн өмнөөс чамайг тониол
гэж байна гэсээр үргэлжлүүлэв.-Цөлийн тэнгэр Шамашийн нэрийн өмнөөс, Телаль ба
Энилилийн...
Энэ хооронд ферра:
-Энд байх шивдээ гэсэн шиг амандаа бувтнаж
байв.-Би яахаараа дандаа эвгүй юманд орооцолддог юм бол? Энэ хийн биш цахилгаан
загвар мөн биз дээ? Хэрэглэж байсан эд бололтойдог оо.
Боб харин Полинез нутаг руу шилжин:
-Завь бүтээгч Ратуг дуудаж байна гэсээр дуулж
эхлэв.- Өвсөн хормогчны ивээгч тэнгэр Хинуг дуудаж байна...
Худалдагчийн араншин нь гэнэт хөдөлсөн Жейнис
харин:
-Хэрэглэж байсан гэнэ шүү. Мөн ярив аа гэж
уурлалаа. –Жилийн баталгаатай. Ямар ч үед буцааж болно.
Полинез үйлчлэхгүй байсан болохоор Боб:
-Тэнгэрийн Чоныг дуудаж байна гээд Хятад руу
шилжлээ. -Шан Ди дээд тэнгэрийн үүдийг сахигч чоныг дуудаж байна. Аянгын бурхан
Ли Куныг дуудаж байна...
-Байзаарай энэ чинь хэт туяаны шарах шүүгээ байна
шүү гэсээр ферра юу ч болсон янзгүй үргэлжлүүлнэ.-Энэ чинь л хэрэгтэй байсан
юм. Бас нээрээ ванн хэрэгтэй. Танай ваннууд чинь хаана байдаг юм бэ?
-Ваал, Буэр, Форкия, Мархоци, Астартааг дуудаж
байна...
-Ваннууд чинь энд байдаг, тийм ээ? гэж ферра
Жейнисээс асуухад бүсгүй өөрийн мэдэлгүй толгой дохичихов.-Хамгийн томыг нь
авна аа. Хаантан ч ер нь их биерхүү хүн шүү.
-Зулайндаа эвэрт азарга, Фетид, Асмодей, Инкубыг
дуудаж байна гэсээр Боб уншлагаа дуусгав.
Ферра мань хүн рүү хүндэлсэн янзтай харц
чулуудлаа.
Боб харин персүүдийн цагаан тэнгэр Ормуздыг
дуудаад, залгуулж аммонуудын бурхан Молох, эртний филистимлянчуудын бурхан
Дагоныг ууртай нь аргагүй үргэлжлүүлэн дуудна.
-Үүнээс илүүг ч авч явж дийлэхгүй бололтой гэж
ферра өөрөө өөртөйгөө ярина.
Боб Дамбалаг дуудчихаад арабын хойгийн бурхадад
залбирлаа. Фессал нутгийн ид шид, Бага Азийн шившлэгийг туршиж үзэв. Тэгээд
Африк, Мадагаскар, Энэтхэг, Ирланд, Малай, Скандинав ба Японы бурхадыг тулаанд
оруулах гэж үзлээ.
-Үнэхээр сүртэй байна шүү гэж ферра хүлээн
зөвшөөрөв.-Гэхдээ яагаад ч нэмэргүй дээ гэж хэлчихээд тэрээр ванн, шарах шүгээ,
ил зуухаа үүрэв.
Хамаг тэнхээгээ барчихаад байсан Боб гайхсандаа:
-Яагаад тэр билээ гэж амьсгаадан асуув.
-Яагаад гэвэл феррудэд зөвхөн төрөлх нутгийнх нь
шившлэг үйлчилдэг юм байхгүй юу. Үүнтэй яг адилаар бирдүүд нь зөвхөн Арабын
хойгийн ид шидэнд захирагдана. Дээр нь чи миний нэрийг мэдэхгүй шүү дээ. Харин
чамд л гэж хэлэхэд нэрийг нь мэдэхгүй байгаа чөтгөрийг хөөх гэж шивших бараг
нэмэргүй байдаг юм.
Боб духан дээрх хөлсөө арчаад:
-Тэгвэл чи аль нутгийнх юм бэ? гэж асуугаад авлаа.
-Тэгэж ч гэнэдэхгүй шүү гэж ферра гүрийв.-Нутгийг
минь мэдчихвэл миний эсрэг найдвартай шившлэг олчихож мэднэ. Харин надад тэгсэн
тэгээгүй ажил зөндөө байна.
Жейнис:
-Чи аан гээч гэсээр ярианд оролцов. –Хаан чинь
үнэхээр л тийм баян юм бол биднээс худалдаад авчихаж чадахгүй гэж үү?
-Хаан зүгээр авч болох юмны төлөө хэзээ ч мөнгө
төлдөггүй гэж ферра хариулах нь тэр.-Тийм ч болохоор баян байдаг юм.
Хурим нь тодорхойгүй болсон ирээдүй рүү урсан одож
байгааг ойлгосон Боб Жейнис хоёр ферра руу хилэнт харц чулуудлаа.
Ферра харин найрсгаар гараа өргөн:
-За, маргааш шөнө хүртэл баяртай гэчихээд алга
болж орхив.
Ферраг алга болсны дараа Жейнис:
-Ёстой нээрээ гэж уулга алдлаа.-Одоо тэгээд яах
болж байна аа? Чамд өөр мэргэн санаа байна уу?
Боб шатан дээр лаг хийн суугаад:
-Ер алга гэв.
-Ид шидийг чинь ахиад оролдоод үзэх юм уу гэж
Жейнис тун үл ялиг ёжилсон аясаар лавлав.
-Тэр бүтэхгүй гэж Боб эрс татгалзлаа.-“Ферра”,
“Алериан хаан” гэсэн үгсийг би ямар ч нэвтэрхий толиноос хайгаад олоогүй.
Цаадах чинь энэ хавьд сураг нь ч дуулдаагүй газраас ирсэн бололтой. Аягүй бол
Энэтхэгт байдаг хумсын чинээ нэг вант улсынх байгаа даа.
Жейнис ёжилсон аясаа таягдан хаяад:
-Юу гээчийн гай вэ гэж гомдоллов. –Одоо тэгээд яах
юм бэ? Дараагийн удаа тоос сорогч, түүний дараа магнитофон хэрэг болох байх
даа.
Ингэж хэлчихээд Жейнис нүдээ аниад бодож эхэллээ.
Боб:
-Цаадах чинь албан тушаал ахих гээд бүр үхэх нь ээ
гэхээс өөр хэлэх үг олдсонгүй.
Жейнис нүдээ нээгээд:
-Би нэг арга олох шиг боллоо гэв.
-Ямар арга?
-Бид хоёрын хувьд бизнес, хурим хоёр хамгийн
чухал. Зөв үү?
-Зөв гэж Боб хэлэв.
-Тэгвэл ингэнэ ээ. Би шидэт шившлэгэд сайн хүн биш
л дээ гэж Жейнис ханцуй шамлан дүгнэв.-Харин техникийг бол сайн мэднэ шүү. За,
ажилдаа орцгооё.
Маргааш орой нь арван нэгт арван тав дутуу байхад
ферра мориллоо. Зочин мааньурьдын цагаан ноосон цамцтайгаа байсан ч бугын
арьсан маажгий гутлаа зөөлөн ултай шар хүрэн гутлаар сольчихсон байв.
-Хаантан энэ удаад надад аймаар яаралтай тушаал
өгсөн гэж мань ферра мэдэгдэв.-Шинэ эхнэр нь барьж идэх шахаад байгаа юм байх.
Яагаад гэхээр хувцас нь ганц угаагаад л сарампай болоод байгаа гэнэ. Зарц нар
нь чулуу балбаж угаагаад тэр шүү дээ.
-Ойлгомжтой гэж Боб өрөвдөнгүй хэлэв.
-Нэрэлхэх юу байхав, ав л даа гэж гэж Жейнис санал
болгов.
-Та хоёр аймаар эелдэг юм гэж ферра талархангуй хэллээ.-Би
үүнийг чинь үнэлж чадна шүү. Нээрээ гэж хэлээд тэр угаалгын машинаа сонгож
авлаа.-За, хатан хаан хүлээж байгаа.
Ферра алга болов.
Боб тамхи гарган Жейнист өгөв. Тэгээд хоёул сандал
дээр тухлаад хүлээж эхлэв. Ферра хагас цагийн дараа ахиад гараад ирэх нь тэр.
-Та хоёр юу хийчихсэн юм бэ? гэж тэр асуув.
-Яасан бэ? гэж Жейнис гэмгүй царайлан лавлав.
-Угаалгын машин. Хатан хаан угаалгын машиныг
асаатал өөдөөс нь өмхий утаа савсаад. Тэгээд дараа нь хачин дуу гарснаа
ажиллахгүй зогсчихлоо.
Жейнис утаагаараа цагираг үлээгээд:
-Наадахыг чинь манай хэлээр бол “нууцтай машин”
гэдэг юм шүү дээ гэж тайлбарлав.
-Нууц ий?
-Нууцтай, гэнэтийн бэлэгтэй. Эвдрэлтэй. Манай
дэлгүүрт байгаа бусад бүх зүйлсийн адил.
-Та хоёр ингэх ёсгүй гэж ферра уулга алдлаа.-Энэ
чинь шударга биш байна.
-Чи чинь гадарладаг гээ биз дээ. Тэгээд янзлаад
аваач гэж Жейнис доогтой хариулав.
Ферра:
-Би худлаа онгирсон юм аа гэж хүлцэнгүй аясаар
хариулав.-Уг нь бол би спортдоо илүү авьяастай байхгүй юу.
Жейнис инээмслэчихээд эвшээлгээд авав.
-Ингэх хэрэггүй л дээ гэж ферра гуйхад далавч нь
сандарсан байртай чичигнэж харагдлаа.
-Тун харамсалтай байна. Гэхдээ би юугаар ч тусалж
чадахгүй нь дээ гэж Боб хэлэв.
-Та хоёр намайг аймаар байдалд оруулж байна шүү
гэсээр ферра үргэлжүүлэн шалж гарлаа. –Намайг одоо албан тушаал бууруулна.
Тэгээд төрийн албанаас хөөнө шүү дээ.
-Тэгвэл бид хоёр ч гэсэн дампуурч болохгүй биз
дээ? Зөв үү? гэж Жейнис асуув.
Боб хэсэг зуур бодолд автлаа. Тэгснээ:
-Ингэхэд байна аа, чи маш хүчтэй эсэргүүцэх ид
шидтэй тулгарлаа гэж хаандаа айлтгаж болохгүй гэж үү? Тэгээд тэр бараа хэрэгтэй
байгаа юм бол тамын чөтгөрүүдэд татвар төлөх хэрэгтэй болсон гээд хэлчих гэж
Боб арга зааж өгөв.
-Цаадахад чинь таалагдахгүй л дээ гэж ферра
эргэлзэн хэлэв.
-Гэхдээ чи оролдоод үз л дээ гэж Боб хэлэв.
Ферра:
-Оролдоод л үзье гэчихэд алга болчихов.
-Ингэхэд хэр их юм нэхэж болох бол гэсээр Жейнис
хэсэг зуурын чимээгүйг эвдлээ.
-Яах вэ жижиглэнгийн стандарт үнээр л бодчихъё л
доо. Бид хоёр чинь шударга худалдаа хийнэ гэж дэлгүүр нээгээ биз дээ. Хэнийг ч
хавчиж боохыг хүсээгүй. Гэхдээ л цаадахыг чинь аль нутгийнх гэдгийг мэдчих
юмсан.
-Хаантан ч их баян байгаа даа гэж Жейнис мөрөөдөлд
автан хэлэв.-Тэгэхээр ер нь яагаад...
-Байзаарай гэж Боб уулга алдан орилов. –Болохгүй
юм байна шүү дээ. Манай эриний өмнөх 2000 онд хөргөгч байна гэдэг байж болох юм
гэж үү? Агааржуулагч ч ялгаагүй.
-Чи юу хэлэх гээд байна?
-Энэ чинь түүхийг тэр чигээр нь орвонгоор нь
эргүүлнэ шүү дээ гээд Боб тайлбарлаж гарлаа.-Сийрэг ухаантай нэг нөхөр тэр
бүхнийг харчихаад яаж ажилладагийг нь ойлгочихоно. Тэгвэл түүхийн явц бүхэлдээ
өөрчлөгдөнө.
Өнөөдөртөө илүү санаа зовж явдаг Жейнис:
-Тэгээд юу гэж гэлээ.
-Юу юу гэж? Шинжлэх ухааны хөгжил өөр замаар явна.
Тэгээд одоо цаг өөрчлөгдөнө.
-Чи тэгээд энэ бүхнийг боломжгүй гэж хэлэх гээд
байна уу?
-Тийм.
-Би ч гэсэн түрүүнээс хойш наадахыг чинь л хэлээд
байсан биз дээ гэж Жейнис ёжлов.
-За боль л доо гэж Боб гомдов.-Энэ тухай эрт бодох
ёстой байсан юм. Энэ ферра аль нутгийнх байхаас үл хамаараад энэ бүхэн ирээдүйд
заавал нөлөөлнө. Бид парадокс үүсгэх эрхгүй.
Жейнис:
-Яагаад гэж асуусан боловч хариу сонсож амжаагүй
байхад нь ферра гараад ирэв.
-Хаан зөвшөөрч байгаагаа айлтгасан гэж тэр
мэдэгдэв.-Танайхаас авсан бүхний төлөөсөнд энэ хүрэх үү гээд ферра жижиг уут
сарвайлаа.
Боб уутны доторхийг асгавал хорин хэдэн том номин
эрдэнэ, алмас эрдэнэ байв.
-Бид үүнийг чинь авч чадахгүй нь дээ гэж Боб
мэдэгдэв.-Бид хоёр чамтай наймаа хийж чадахгүй.
Хурим нь ахиад л замхарч эхэлж байгааг харсан
Жейнис:
-Битгий мухар сүсэгт автаад бай л даа гэж
хашгирав.
Ферра харин:
-Ингэхэд яагаад тэр билээ гэж асуув.
-Орчин үеийн эд зүйлсийг өнгөрсөн үе рүү явуулж
болохгүй гэсээр Боб тайлбарлаж эхлэв.-Явуулбал одоо үе өөрчлөгдөнө. Эсвэл
дэлхий орвонгоороо эргэнэ, эсвэл бүр долоон дор юм болно.
-Чи энэ талаар санаа зовоод хэрэггүй ээ гэж ферра
эвлэрэнгүй учирлав.-Яах ч үгүй. Би баталж байна.
-Юмыг яаж мэдэх вэ? Гэнэт чи Эртний Ром руу
угаалгын машин зөөгөөд авааччихсан бол юу болох вэ гэхээр...
-Харамсалтай нь гэж ферра үгийг нь таслав.-Алериан
хааны улсад ямар ч ирээдүй байхгүй.
-Олигтойхон тайлбарлаж чадахгүй юу?
-Үүн шиг амархан юм алга гээд ферра агаар дээр
өлгөгдөн тухлав.-Гурван жилийн дараа Алериан хаан ба түүний хаант улс нь
байгалийн гамшигт өртөн газрын хөрснөөс арчигдана. Нэг ч хүн амьд үлдэхгүй.
Шавар аяганы хэлтэрхий ч үлдэхгүй.
Жейн эрдэнийн чулууг гэрэлд өргөж харангаа:
-Үнэхээр гайхалтай гэж дүгнэв.-Наадахыг чинь
наймаа хийж байгаа дээр хоёулаа бараагаа шахсан нь дээр байхаа
Дэлгүүр нь аврагдаж, хуримаа хүсвэл маргааш ч хийж
болохоор болжээ.
-Тэгвэл ч өөр хэрэг байх шүү гэж Боб
хэлээд-Ингэхэд чи яах юм бэ? гэж феррагаас асуув.
-Яах вэ дээ, би энэ ажлаа тун ч муугүй хийж чадсан
гэж ферра хариулав.-Удалгүй гадаад руу томилолтоор явах хүсэлт гаргана даа.
Арабын ид шид маш их ирээдүйтэй болж байгаа гэж дуулсан.
Ингэж хэлээд ферра спорт загвараар зассан цайвар
үсээ сэтгэл хангалуун иллээ.
-Би танайхаар орж гарч байна шүү гэчихээд ферра
алга болж эхлэв.
-Хөөе байзаарай гэсээр Боб огло харайн бослоо.- Чи
ямар гээч улсаас ирснээ хэлэхгүй юм уу? Алериан хаан чинь ямар улсын хаан юм
бэ?
Толгойн нь харагдах төдий болчихоод байсан ферра:
-Тэр бололгүй яах вэ гэв.-Та хоёрыг мэдчихсэн юм
байх л гэж бодож байсан юм. Ферра нар бол Атлантидын чөтгөрүүд байхгүй юу.
Ингэж хэлчихээд мань ферра алга болох нь тэр.
1953.
Төгсөв.