ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн засаг захиргаа 2016 онд улстөрийн сонин алхам хийж мэдэх нь.
2015 оны есдүгээр сард болсон Эрхүү мужийн амбан захирагчийн сонгуульд Сергей Ерощенко  ялбал Буриад улсыг Эрхүү мужид нэгтгээд Байгалийн нэгдсэн хязгаар болгох санаачилга гаргана гэж мэдээллийн Бабр сайт бичжээ. Ингэж нэгтгэх түүхэн үндэс бас бий.  Эрхүү губернийг  анх 1764 онд  байгуулж үүндээ өнөөгийн Эрхүү муж, Буриад, Өвөр Байгалийг оруулж байсан түүхтэй. Буриад, Өвөр Байгалийг бүр 100 жилийн дараа л тусад нь гаргасан юм.
Гэхдээ эдийн засгийн хувьд бүр ч тусгаар болчихоогүй ч нутаг дэвсгэрийнхээ өөрийн удирдлагын төлөө ямагт чин эрмэлзэлтэй байсаар ирсэн. Буриад, Өвөр Байгаль нь байгалийн баялгийн асар их нөөцтэй, ганцхан эрчим хүч, аж үйлдвэрлэлийн хүчин чадлаар дутмаг. Үүнээсээ болоод Буриадад эрчим хүч өндөр үнэтэй. Энэ нь аажимдаа үйлдвэрлэлийг хумьж үйлдвэрлэгчид өөр бүс нутаг руу дүрвэхэд хүргэж байгаа юм. Буриад, Эрхүү мужийг нэгтгэж, эрчим хүчний нэгдсэн сүлжээнд оруулахаар өнгөрсөн зууны 90-ээд оны эхээр төлөвлөж байсан боловч  улстөрийн шалтгаанаас болоод хийж амжаагүй.
Үүний зэрэгцээ Буриадад дотоодын улс төрийн хямралтай байгаа нь үүнийг өнөө болтол шийдээгүйн нэг шалтгаан. Энэ хямрал гэдэг нь зөвхөн өнөөдөр байгаа юм биш. Энэ бол бүгд найрамдах улсын улс төрийн тогтолцоон дахь орос, буриад иргэдийн харилцаатай холбоотой.
Бүр зөвлөлтийн үед ч бүгд найрамдах улсын удирдагчдаар орос хүмүүсийг томилж байсан сургамж нь үндсэрхэх, салан тусгаарлах үзлийг дэвэргэж мэдэх юм. Инэгж оросуудыг толгой дээр нь томилдог уламжлал өнөө ч үргэлжилсээр байгаад үндсэн иргэд буриадууд ямагт сэтгэл дундуур байсаар ирсэн юм.
Нөгөө талд нь буриад гэсэн үзэл, сэтгэлгээ тус бүгд найрамдах улсын улс төр, элитүүдийн хүрээнд өсч бэхэжсээр байгаа нь Москвагийн таашаалд бас нийцэхгүй байна. Буриад нь Монголтой хөрш зэргэлдээ. Монголчууд, буриадууд генийн хувьд нэг л үндэстэн, нэг хэлтэй, нэг зан заншил, уламжлалтай. Үндэсний асуудлаар Монгол нэг үндэстнээ “Их Монгол”-доо нэгтгэх тухайд өнөөдөртөө онолын төдий болгоомжтой ханддаг ч мөнхийн ярьдаг асуудал.   Энэ нь Буриадад нууц биш, ард иргэдийн дунд төдийгүй, улс төрийн хүрээнд ч ийм ойлголт байгаа.
Ингэж үндсэн буриадуудын буриад хүнийг  улсынхаа тэргүүнээр томилох гэсэн улс төрийн хувьд байж боломгүй хүсэл эрмэлзэл өсөөд байгаа нь  улмаар энэ бүс нутгийн удрдлагыг алдах нь гэсэн айдсыг Москвад төрүүлж эхэлж байна.
Үүнээс гарах хамгийн бодитой гарц нь үндэсний асуудлыг харгалзалгүйгээр Байгалийн хязгаар болгох явдал байж болох юм.
Ингэж нэгтгэх нь хоёр бүс нутагт аль аль талд нь ашигтай. Буриад улс эрхүүгийн хямд эрчим хүчийг авдаг болно, Эрхүү болон Буриад зах зээлд нэгдээд орно.
Буриад ч, Эрхүү муж ч ингэж нэгдэхэд татгалзаад байх зүйлгүй. Тэртэй тэргүй энэ хоёр нэгж хэдийнээс хөрш байсан, ард иргэд нь эрт цагаас нягт холбоо харилцаатай. Ингэж нэгтгэх анхны бэлтгэл нь 2008 онд буриадын Усть-Ордыний автономит тойргийг Эрхүү мужийн бүрэлдхүүнд оруулсан явдал. Энэ бүсийг нэгтгэхэд ямар ч таагүй үр дагавар гараагүй.
Бабр сайтын мэдээллээр бол Буриадыг Эрхүү мужид нэгтгэх асуудлаар Холбооны түвшний нөлөө бүхий албан тушаалтнууд лобби хийж байгаагийн дотор эхний ээлжинд ОХУ-ын Засгийн газрын орлогч Александр Хлопонин, “Ростех”-ийн тэргүүн Сергей Чемез нар байгаа юм байна.
Хлопонин Эрхүү муж, Буриадад  хүчирхэгжих гэж эрмэлзэхдээ “Красноярскийн бүлэглэл”-ийг лоббидож болох юм. Чемезовын хувьд дийлэнх нь энэ бүс нутагт өөрийн гэсэн бизнесийн сонирхол байгаа.
Ингэж нэгтгэх сонирхолтой нэг хэсэг байхад бас эсрэгүүцэгчид байна. Энд Эрхүү мужийн засаглалд гарч ирээд байгаа Левченко-Мархаева нарын коммунист бүлэглэл энэ бүсэд  өөрийн нөлөөллөө алдана гэж эмээж байгаа. Амбан захирагчийн сонгуульд Сергей Левченко ялсан болохоор  энэ хоёрыг нэгтгэх асуудал нэг жилээр хойшилж мэдэх ч, цаашдаа Орос болоод дэлхий дахины улс төр, эдийн засгийн нөхцөл байдлаас олон зүйл шалтгаалах биз ээ хэмээн  newsbabr.com сайтад Максим Бакулев бичжээ.