Ам.доллар ганцхан манай улсад чангарсан гэвэл мэдээлэлтэй, мэдлэгтэй иргэдээ дэндүү бассан хэрэг.
Ер нь зах зээлийн зарчимд суурилсан чөлөөт хөвөгч ханшийн дэглэмтэй манайх шиг улсад валютын ханшийг хүчээр барьдаггүй. Барих ч боломжгүй. Олон нийтэд таалагдаж, оноо цуглуулахын тулд валютын ханшын хөдөлгөөнийг хүчээр барих гэсэн оролдлогууд өмнө нь байсан.
Энэ үед эдийн засгийн гадаад, дотоод тэнцвэр алдагдаж, дотоодын үйлдвэрлэл, экспортын өрсөлдөх чадвар суларч, улмаар тухайн улсын эдийн засгийн дархлаа алдагддаг. Энэ нь 1994 оны Мексикийн хямрал, 1997 оны Азийн хямрал, 1998 оны ОХУ-ын хямрал, 1998-2002 оны Аргентины хямрал, 2008-2009 оны дэлхийн санхүү, эдийн засгийн хямралын жишээнээс тодорхой харагддаг.
Уул уурхайн түүхий эд, түүнийг худалдан авагч Хятад гэсэн экспортын баримжаатай, BRICS, Emerging, Frontier үзүүлэлттэй зарим улсуудын валютын ханш үргэлжилэн сулрах хандлагатай байна. Нэг талаас энэ нь Хятадын эдийн засгийн удааширал, түүнээс үүдсэн макро бодлогын өөрчлөлт, түүхий эдийн үнэ ханшийн уналттай холбоотой бол нөгөө талаас, АНУ-ын холбооны нөөцийн банк бодлогын хүүгээ оны сүүлчээр өсгөх магадлалтай холбоотой. Үүнийг зарим санхүүгийн шинжээчид валютын дайн эхэллээ гэж дүгнэж байна.
Эх сурвалж: Bloomberg
Ам.доллартай харьцах ханшийн дундаж өөрчлөлт
Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын хэмжээ бусад оронтой харьцуулахад хамгийн өндөр, ханшид нөлөөлөх далайц ихтэй Монгол Улсын хувьд 2013-2015 онд гадаад хүчин зүйлсийн сөрөг өөрчлөлттэй уялдаж үндэсний валютын ханш нь түрүүлж сулларсан.
Гэхдээ ханш суларсан үзүүлэлтээр дундаж түвшинд, харин гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын хэмжээ багассан үзүүлэлтээр аман хүзүүнд явна.
Гадаадын хөрөнгө оруулалт