Гадаадаас хураасан гэмт хэргийн хөрөнгийн орлого Асрамжийн газрын үйл ажиллагаанд ашиг тусаа үзүүлж байна
УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж анхдугаар Үндсэн хууль баталсны 100 жилийн ойг тохиолдуулан мэндчилгээ дэвшүүллээ
Анхдугаар Үндсэн хууль баталж, Бүгд Найрамдах Улсыг тунхагласны 100 жилийн ойн баярын хурал боллоо
ӨНӨӨДӨР: Бүгд Найрамдах Улсаа тунхаглаж, Анхдугаар Үндсэн хуулиа баталсан өдөр
ЦАГ АГААР: Улаанбаатарт өдөртөө 13 хэм хүйтэн
Ойрын өдрүүдэд нутгийн зүүн хагаст жавартай, хүйтэн салхитай байна
У.Хүрэлсүх: Байгалиа хайрлан хамгаалах хандлага, сэтгэлгээг хойч үедээ өвлүүлэх нь бидний эрхэм үүрэг
Парламентын судалгаа, хөгжлийн хүрээлэн, Монголын Хуульчдын холбоо хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа
Мастеруудын дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс 3 алт, 2 мөнгө, 3 хүрэл медаль хүртжээ
"Элсэлтийн шалгалт"-ын суудлын хуваарь гарлаа
Ш.Отгонбаяр: Шагайчид “Хур орсон ч, хутга сийчсэн ч цуглана шүү” гэдэг байж
-Шагайн харвааг мэдэхгүй монгол хүн байхгүй. Гэхдээ үүсэл гарлыг тэр бүр мэдэхгүй байх?
-“Хур орсон ч, хутга сийчсэн ч цуглана шүү” гэсэн болзоотой эрчүүд буюу Халх тойрмын шагайчид ийм андгай тавиад жилд нэг удаа монос цэцэглэх цагаар уулзаж нааддаг байсан гэдэг. Цаг үеэр нь авч үзвэл XIII зууны тэртээ үүсч, эхэндээ хаад ноёд өргөө зуураа зугаацдаг наадгай байсан гэдэг. Харин хожим нь ард түмэн нийтээрээ тоглодог, эрчүүдийн цэц мэргээ сорьдог наадам болж өргөжсөн байдаг. Тэгэхдээ далны ясан дээрээс бог малын шагайгаар харваж өрсөлддөг байсан гэдэг. Шагайн харваа онооны спорт учраас нэг орвол хөндийрч чаддаггүй айхтар тоглоом. Дан эрчүүд тоглодог учраас яг хэлсэндээ байх хатуу зарчимтай.
-Спорт бүхэн өөрийн гэсэн онцлог ач холбогдолтой. Шагай харвах нь хүнд ямар өгөөжтөй юм бэ?
-Олон бий. Есөн тохой газар харваж сумаа хүргэдэг. Үүнийг баргийн хүн чадахгүй бэрх даваа. Олон удаа сууж босох ч амаргүй байдаг. Тийм ч учраас тэвчээр хатуужилд сургадаг. Бас эрчүүд дундаа сайхан нөхөрлөдөг. Би л гэхэд шагай харвадаг болсноос хойш аль ч аймаг, суманд очсон танилтай болсон байна лээ. Ер нь их л сайхан наадгай даа.
-Нутаг усны онцлог шинжээс хамааран хүний зан төлөв, дадал зуршил ялгаатай байдаг. Энэ тоглоомонд бас ялгаа харагдах уу. Тухайлбал говийнхон ямар байх юм?
-Манай говийн харваачид голдуу том сумтай, уухай сайхантай. Дундговь аймаг ч гэсэн уухайгаараа алдартай байдаг. Манай аймгийн хойд тал, Дундговийн зүүн хойд талын суманд Зуутын уухай гэж өвөрмөц уухай байдаг юм даа.
-Дорноговийн шагайчид улсдаа ямар амжилт гаргаж байсан бэ?
-Манай аймгийн баг тамирчид улсын наадамд хоёр түрүүлж, дөрвөн удаа үзүүрлэсэн. Энэ амжилтаараа аймгууд дундаа дээгүүрт бичигддэг.
-Өсвөр үеийн тамирчид байна уу?
-Манай аймгийн Айраг, Өргөн, Сайншанд сумаас өсвөрийн харваачид олноор гарч байна.
-Шагайн харваачийн хамгийн эрхэм, нандин зүйл нь юу вэ?
-Харваачдын нандигнадаг зүйл бол хашлага сум. Хашлагыг яшил, зандан, агар гээд олон төрлөөр урлан хийсэн байдаг.
-Саяхан таныг Японд очиж шагайн харваагаа сурталчлаад ирсэн гэж сонссон. Тэд хэр сонирхох юм?
-Япончууд шагай харвааг маш их сонирхож бас гайхаж байна лээ. Энэ спортоор барагтай хүн хичээллэж чадахааргүй юм гэж ярьж байсан.
Шагай харвана гэдэг шаггүй тэвчээр шалгасан тоглоом. Зөвхөн эрчүүдийн л хүч сорьдог үндэсний энэ спортын талаар Дорноговь аймгийн Шагайн холбооны тэргүүн Ш.Отгонбаяртай цөөн хором ярилцлаа.
-Шагайн харвааг мэдэхгүй монгол хүн байхгүй. Гэхдээ үүсэл гарлыг тэр бүр мэдэхгүй байх?
-“Хур орсон ч, хутга сийчсэн ч цуглана шүү” гэсэн болзоотой эрчүүд буюу Халх тойрмын шагайчид ийм андгай тавиад жилд нэг удаа монос цэцэглэх цагаар уулзаж нааддаг байсан гэдэг. Цаг үеэр нь авч үзвэл XIII зууны тэртээ үүсч, эхэндээ хаад ноёд өргөө зуураа зугаацдаг наадгай байсан гэдэг. Харин хожим нь ард түмэн нийтээрээ тоглодог, эрчүүдийн цэц мэргээ сорьдог наадам болж өргөжсөн байдаг. Тэгэхдээ далны ясан дээрээс бог малын шагайгаар харваж өрсөлддөг байсан гэдэг. Шагайн харваа онооны спорт учраас нэг орвол хөндийрч чаддаггүй айхтар тоглоом. Дан эрчүүд тоглодог учраас яг хэлсэндээ байх хатуу зарчимтай.
-Спорт бүхэн өөрийн гэсэн онцлог ач холбогдолтой. Шагай харвах нь хүнд ямар өгөөжтөй юм бэ?
-Олон бий. Есөн тохой газар харваж сумаа хүргэдэг. Үүнийг баргийн хүн чадахгүй бэрх даваа. Олон удаа сууж босох ч амаргүй байдаг. Тийм ч учраас тэвчээр хатуужилд сургадаг. Бас эрчүүд дундаа сайхан нөхөрлөдөг. Би л гэхэд шагай харвадаг болсноос хойш аль ч аймаг, суманд очсон танилтай болсон байна лээ. Ер нь их л сайхан наадгай даа.
-Нутаг усны онцлог шинжээс хамааран хүний зан төлөв, дадал зуршил ялгаатай байдаг. Энэ тоглоомонд бас ялгаа харагдах уу. Тухайлбал говийнхон ямар байх юм?
-Манай говийн харваачид голдуу том сумтай, уухай сайхантай. Дундговь аймаг ч гэсэн уухайгаараа алдартай байдаг. Манай аймгийн хойд тал, Дундговийн зүүн хойд талын суманд Зуутын уухай гэж өвөрмөц уухай байдаг юм даа.
-Дорноговийн шагайчид улсдаа ямар амжилт гаргаж байсан бэ?
-Манай аймгийн баг тамирчид улсын наадамд хоёр түрүүлж, дөрвөн удаа үзүүрлэсэн. Энэ амжилтаараа аймгууд дундаа дээгүүрт бичигддэг.
-Өсвөр үеийн тамирчид байна уу?
-Манай аймгийн Айраг, Өргөн, Сайншанд сумаас өсвөрийн харваачид олноор гарч байна.
-Шагайн харваачийн хамгийн эрхэм, нандин зүйл нь юу вэ?
-Харваачдын нандигнадаг зүйл бол хашлага сум. Хашлагыг яшил, зандан, агар гээд олон төрлөөр урлан хийсэн байдаг.
-Саяхан таныг Японд очиж шагайн харваагаа сурталчлаад ирсэн гэж сонссон. Тэд хэр сонирхох юм?
-Япончууд шагай харвааг маш их сонирхож бас гайхаж байна лээ. Энэ спортоор барагтай хүн хичээллэж чадахааргүй юм гэж ярьж байсан.
0 Сэтгэгдэл
