Монгол Улсын Засгийн газраас Хөвсгөл нуур орчмын бүс нутгийг "Эко аялал, жуулчлалын бүс" болгон хөгжүүлэхээр шийдвэрлэсэн билээ. Тус зорилтын дор “Алсын Хараа-2050” Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого, Хөгжлийн бодлого төлөвлөлтийн тухай хууль, Хот байгуулалтын тухай хууль болон холбогдох хууль тогтоомжуудад нийцүүлэн Хөвсгөл аймгийн Ханх сумын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө (2020-2040)-г боловсруулан, батлуулж, аймгийн удирдлагуудад хүлээлгэн өгөх арга хэмжээ, холбогдох талуудын уулзалт зөвлөгөөнийг зохион байгуулна.
Уулзалт зөвлөгөөний үеэр “Хөвсгөл нуурын хамгаалал, тусгай хамгаалалттай газар болон хил орчмын суурьшлын бүсийн хөгжлийн асуудлууд” сэдвийн хүрээнд “Хөвсгөл аймгийн Ханх сумын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөний төлөвлөлтийн онцлог шийдлүүд, түүний хэрэгжүүлэхэд анхаарах асуудлууд, холбогдох яамд, орон нутгийн төрийн захиргааны байгууллагууд, хувийн хэвшил, ИНБ-уудын оролцоо, хамтын ажиллагаа” сэдвийн хүрээнд хэлэлцүүлэг хийлээ.
Уулзалт хэлэлцүүлэгт БОАЖЯ, БХБЯ, ЭХЯ, ХНХЯ зэрэг холбогдох яамд, УИХ-ын гишүүний ажлын алба, ОБЕГ, Хөвсгөлийн Улсын тусгай хамгаалалттай газрын Хамгаалалтын захиргаа, Хөвсгөл аймгийн ЗДТГ, харьяа агентлагууд, Ханх сумын ИТХ, ЗДТГ, Далайн захиргаа, Монголын аялал жуулчлалын холбоо, Хөвсгөл аймгийн аялал жуулчлалын холбоо, Тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх төслийн нэгж, зөвлөх баг “Нью Урбанизм” ХХК зэрэг байгууллагуудын 40 гаруй төлөөллүүд тус тус оролцоно.
Хөвсгөл аймгийн Ханх сум нь 2800 гаруй хүн амтай, Хөвсгөл нуурын эрэгт орших 2 суурины нэг бөгөөд сумын газар нийт газар нутгийн 99 хувь нь тусгай хамгаалалттай газар нутагт хамаардаг, Улаанбаатар хотоос 1100 гаруй км алслагдсан, зам харилцаа дэд бүтэц сул хөгжсөн боловч ОХУ-ын Мондын хилийн боомтоос 23 км зайд оршдог, жилдээ хойд хөршийн 12000 орчим аялагч, жуулчдыг хүлээн авдгаараа онцлог юм.
Монгол Улс болон Азийн хөгжлийн банкны хооронд байгуулсан зээлийн хэлэлцээрийн хүрээнд Байгаль орчин, аялал, жуулчлалын яамны харьяа L3787/3788-MON “Тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх төслийн санхүүжилтээр Ханх сумын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг хот төлөвлөлтийн “Нью Урбанизм” ХХК 2020-2022 оны хооронд боловсруулж өнгөрсөн сард Хөвсгөл аймгийн ИТХ-аар батлуулсан бөгөөд өнөөдөр ийнхүү тус төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэгч талууд болон орон нутгийн удирдлагуудад хүлээлгэн өглөө.
Тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх төсөл нь 2019 оны сүүлээс Хөвсгөл нуурын болон Онон-Балжийн байгалийн цогцолборт газар хэрэгжиж байгаа билээ. Төсөл нь дээрх тусгай хамгаалалттай газар нутгуудад аялал жуулчлалын дэд бүтцийг сайжруулах, хог хаягдлын болон тусгай хамгаалалттай газрын менежментийг сайжруулах зорилготой 2025 оныг дуустал хэрэгжиж байна.
Төлөвлөгөөг боловсруулах хугацаанд Ханх сумын тулгамдсан асуудал болон хөгжлийн талаар санал авах уулзалтууд болон экологийн ул мөрийг тодорхойлох судалгааг 482 өрх, 39 аж ахуйн нэгжээс авч боловсруулснаас гадна сумын иргэд, аж ахуй нэгж, төрийн захиргааны ажилтнууд болон Хөвсгөл аймгийн хойд бүсийн сумдын удирдлагууд, ажилтнуудын дунд нийт 35 удаагийн хэлэлцүүлгийг давхардсан тоогоор 754 төлөөллийг хамруулан зохион байгуулсан.
Ханх сумын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг тусгай хамгаалалттай газар нутгийн гүнд оршиж буй суурин газрын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө байдлаар анх удаа боловсруулж байгаагаараа онцлог бөгөөд нутгийн иргэд нь газар нутгийн байгалийн тэтгэх даацын хэмжээнд нийцсэн жуулчдыг хүлээж авч улмаар ногоон суурин байгуулах алсын хараатайгаар хөгжих зорилгыг дэвшүүлсэн бөгөөд Монгол Улсын аялал жуулчлалд тулгуурласан суурьшлын ерөнхий төлөвлөгөөг сум хөгжүүлэх төлөвлөгөөний хамт боловсруулсан жишиг загвар болж байгаа юм.
